Podjęcie legalnej pracy zarobkowej poza granicami kraju zamieszkania, mimo że jest szansą na poprawę warunków bytowych, wiąże się z ryzykiem tzw. „podwójnego opodatkowania”.
Podwójne opodatkowanie, to zjawisko oznaczające dwukrotne opodatkowanie tego samego przedmiotu opodatkowania; np. dochodów. (Jest to zjawisko wyjątkowo niekorzystne dla podatnika; to tak, jakby zostać skazanym dwa razy za to samo przestępstwo) Ma ono dwie formy:
-
zewnętrzne podwójne opodatkowanie, czyli taka sytuacja, kiedy ten sam dochód jest objęty obowiązkiem podatkowym w dwóch różnych krajach (np. osoba wyjeżdżająca z Polski do pracy w innym kraju, ale nie zmieniająca obywatelstwa, musi płacić podatek zarówno w kraju zamieszkania, jak i kraju zatrudnienia)
-
wewnętrzne podwójne opodatkowanie, oznacza że jeden przedmiot opodatkowania (dochód, towar) jest dwukrotnie opodatkowany przez fiskusa jednego kraju.
Zarówno jedna, jak i druga sytuacja przynosi szkodę podatnikowi.
Zobacz także: Międzynarodowe planowanie podatkowe
Osoby decydujące się na emigrację zarobkową, są zagrożone zewnętrznym podwójnym opodatkowaniem.
Kiedy zatem może dojść do sytuacji, kiedy dwa kraje będą mogły domagać się zapłacenia przez osobę/firmę tego samego podatku? Otóż możliwości jest kilka:
-
kiedy podatnik jest pracownikiem transgranicznym, czyli zarobkuje w kraju innym niż ten, którego jest obywatelem i w którym zamieszkuje
-
kiedy podatnik został oddelegowany do pracy poza granicami kraju zamieszkania na krótki czas
-
kiedy pracownik zamieszkuje w kraju Unii Europejskiej innym niż kraj pochodzenia (którego jest obywatelem), ale nie pracuje lecz dopiero szuka zatrudnienia i przeniósł zasiłek dla bezrobotnych z kraju pochodzenia
-
kiedy podatnik jest już na emeryturze, zamieszkuje w jednym z krajów Unii Europejskiej, ale świadczenia emerytalne wypłaca inny kraj
Aby uniknąć tak niekorzystnych z punktu widzenia podatnika obowiązków podatkowych, kraje mają możliwość, z której na szczęście często korzystają, zawarcia umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Zobacz także: Co to są umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania? – cz.2
(Uwaga! Myśląc o emigracji zarobkowej i podwójnym opodatkowaniu, wiele osób bierze pod uwagę jedynie kraje Unii Europejskiej. Oczywiście umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania mogą zawierać dowolne państwa. Przykładowo Polska ma podpisane takie umowy z ponad 80 krajami!)